Hạch toán là gì? Có các loại hạch toán nào? Hạch toán kinh tế là gì?

 

Hạch toán là gì? đây là khái niệm không mới với nhà kế chúng ta. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều người chưa nắm rõ về định nghĩa của Hạch toán.

Qua bài viết này, Kiểm toán Thành Nam sẽ chia sẻ đến bạn đọc Hạch toán là gì? Có các loại hạch toán nào? Hạch toán kinh tế là gì? Và Hướng dẫn hạch toán kế toán một số trường hợp cụ thể.

1. Hạch toán là gì?

Theo Giáo trình Nguyên lý kế toán của Học viện Tài chính, Hạch toán còn được định nghĩa như sau:

Hạch toán là các hoạt động quan sát, đo lường, tính toán và ghi chép của con người đối với các hoạt động kinh tế nhằm cung cấp thông tin phục vụ quản lý kinh tế một cách hiệu quả.

Trong đó:

Quan sát: là hoạt động nhận diện các đối tượng quản lý kinh tế và các giao dịch ảnh hưởng của chúng.

Đo lường: Là hoạt động lượng hóa các đối tượng quản lý kinh tế và các giao dịch ảnh hưởng đến chúng theo các thước đô phù hợp (thước đo hiện vật, thước đo lao động, thước đo tiền tệ).

Tính toán: Là hoạt động sử dụng các phương pháp kỹ thuật tính toán thích hợp để tiếp tục lượng hóa các đối tượng quản lý kinh tế và ảnh hưởng của các giao dịch trên cơ sở các thông tin định lượng đã đo lường được.

Ghi chép: Là hoạt động lưu trữ các thông tin về đối tượng quản lý kinh tế và các giao dịch trên các phương tiện như chứng từ, sổ sách, báo cáo,...

Nội dung các hoạt động trên đây của Hạch toán được khái quát hóa dưới dạng thu nhận, xử lý và cung cấp thông tin về các hoạt động kinh tế. Hạch toán là hệ quả tất yếu của nhu cầu thông tin phục vụ quản lý kinh tế, xuất hiện từ khi có xã hội loài người và tồn tại qua mọi hình thái kinh tế xã hội, phát triển cùng với nền sản xuất xã hội và hoàn thiện không ngừng về nội dung, hình thức, phương pháp, tính chất và trình độ.

2. Các loại hạch toán kế toán:

Các loại hạch toán với đối tượng và phương pháp nghiên cứu tương đối độc lập được phân chia thành:

Hạch toán nghiệp vụ kỹ thuật:

Hạch toán nghiệp vụ kỹ thuật thu nhận, xử lý và cung cấp một cách trực tiếp, đơn giản các thông tin có tính tức thời về từng hoạt động kinh tế - kỹ thuật cụ thể như:

• Tiến độ thực hiện kế hoạch;
• Thực trạng sử dụng vốn, lao động, vật tư;
• Công suất thực tế của máy móc thiết bị,...

Tùy vào tính chất của đối tượng phản ánh mà hạch toán nghiệp vụ kỹ thuật sử dụng thước đo phù hợp. Thông tin cung cấp bởi hạch toán nghiệp vụ kỹ thuật thường kịp thời nhưng phân tách rời rạc, thiếu tính tổng hợp và hệ thống. Với đặc tính này, hạch toán nghiệp vụ kỹ thuật chưa đủ tiêu chuẩn để trở thành một khoa học như các loại hạch toán khác.

Hạch toán thống kê (Thống kê)

Hạch toán thống kê thu nhận, xử lý và cung cấp một cách hệ thống các thông tin có tính quy luật về các hoạt động kinh tế - xã hội số lớn gắn với phạm vi và địa điểm cụ thể như:

• Đặc điểm và xu hướng biến động lợi nhuận,
• Xu hướng năng suất lao động, xu hướng khai thác sử dụng máy móc thiết bị của một đơn vị, một tổ chức, một ngành, một lĩnh vực,
• Giá cả, thu nhập quốc dân, dân số một vùng, một quốc gia, một khu vực hoặc toàn cầu,... trong từng kỳ thống kê.

Tùy vào tính chất của đối tượng phản ánh mà thống kê sử dụng thước đo cho phù hợp. Vời nền tảng lý luận độc lập và hệ thống phương pháp riêng (chỉ số, điều tra thống kê, phân tổ thống kê,...) cung cấp được những thông tin khách quan mang tính hệ thống và quy luật về các đối tượng quản lý, thống kê đã trở thành một khoa học trong hệ thống các khoa học kinh tế - xã hội.

Hạch toán kế toán (Kế toán)

Hạch toán kế toán thu nhận, xử lý, và cung cấp một cách hệ thống các thông tin có tính thường xuyên, và liên tục về các hoạt động kinh tế tài chính của một đơn vị cụ thể trong phạm vi thời gian nhất định như: Tình trạng tài chính, tình hình và kết quả hoạt động, khả năng tạo tiền và tình hình sử dụng tiền của một doanh nghiệp, một tổ chức,... trong từng kỳ kế toán. Do đối tượng phản ánh là hoạt động kinh tế tài chính nên thước đo tiền tệ là chủ yếu và bắt buộc đối với kế toán, bên cạnh đó kế toán có thể sử dụng các thước đo khác tùy vào tính chất của đối tượng quản lý và nhu cầu thông tin.

Với nền tảng lý luận độc lập và hệ thống phương pháp riêng (chứng từ kế toán, tính giá, tài khoản kế toán, tổng hợp - cân đối kế toán) cung cấp được những thông tin khách quan mang tính hệ thống và bản chất về các đối tượng quản lý, kế toán đã trở thành một khoa học trong hệ thống các khoa học kinh tế - xã hội.

Theo Luật Kế toán năm 2015 số 88/2015/QH13:

Kế toán là việc thu thập, xử lý, kiểm tra, phân tích và cung cấp thông tin kinh tế, tài chính dưới hình thức giá trị, hiện vật và thời gian lao động. Theo đó ta có thể hiểu:

Hạch toán kế toán là việc kế toán viên thu thập, xử lý, kiểm tra, phân tích và cung cấp thông tin kinh tế, tài chính dưới hình thức giá trị, hiện vật và thời gian lao động sau đó ghi nhận vào sổ sách kế toán.

3. Hạch toán kinh tế là gì?

Định nghĩa

Hạch toán kinh tế là việc tính toán và xác định doanh thu và chi phí từ kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp từ đó tính toán được lãi lỗ.

Ý nghĩa của hạch toán kinh tế trong doanh nghiệp

Hạch toán kinh tế giúp cho các chủ doanh nghiệp có được các thông tin tài chính từ đó tìm hiểu được tiềm năng phát triển hoặc các rủi ro, nguy cơ tiềm ẩn từ đó đưa ra được các chiến lược kinh doanh phù hợp nhất.

- Nếu doanh thu lớn hơn chi phí trong kỳ chứng tỏ công ty đó đang kinh doanh có lãi 

- Và ngược lại, nếu doanh thu không đủ bù đắp các chi phí trong kỳ, thì công ty đó đang kinh doanh bị lỗ.

4. Hướng dẫn hạch toán kế toán một số trường hợp cụ thể.

Hạch toán thuế môn bài

hạch toán chiết khấu thương mại

 

Qua bài viết này, Kiểm toán Thành Nam đã chia sẻ đến bạn đọc Hạch toán là gì? Có các loại hạch toán nào? Hạch toán kinh tế là gì? Và Hướng dẫn hạch toán kế toán một số trường hợp cụ thể.

Nếu các bạn đọc có câu hỏi gì, hãy để ở dưới phần bình luận, đội ngũ chuyên gia của Kiểm toán Thành Nam luôn sẵn sàng để hỗ trợ, giải đáp mọi thắc mắc từ phía độc giả.

---